Eksponaty (stare)

Prezentujemy Państwu część wyjątkowych eksponatów, jakie znajdują się obecnie w posiadaniu naszej placówki. Eksponaty prezentowane są na wystawie stałej muzeum, a największym walorem tej wystawy jest możliwość osobistego zetknięcia się z historią. Wszystkie prezentowane zabytki są dostępne „na wyciągniecie ręki”, dzięki czemu odwiedzający mogą zapoznać się z strukturą ich budowy, wagą, dokładnością wykonania, etc. Prezentujemy tylko część z naszych zbiorów, aby zachęcić Państwa do odwiedzin naszego muzeum.

Jednym z najciekawszych eksponatów jakie są w naszym posiadaniu jest fryzjerska lokówka do włosów zwana potocznie karbówką. Podgrzewacz gazowy przyścienny z lokówką – na ówczesne czasy był bardzo nowoczesnym rozwiązaniem w salonach fryzjerskich. Zaczęto go stosować między innymi do: trwałej ondulacji, suszenia włosów, automatycznej sterylizacji przyborów fryzjerskich oraz  gazowych podgrzewaczy wody i również do kompresów. Podgrzewacz, był montowany przy pomocy estetycznie wykonanego uchwytu mosiężnego do ściany. Podgrzewacz, był połączony z uchwytem ,,przegubowo”, co umożliwiało swobodne ustawienie palnika o 180° w poziomie. Na podgrzewaczu spoczywała lokówka – karbówka, która po odpowiednim nagrzaniu, pozwalała na wykonanie ondulacji. Podgrzewacz gazowy przyścienny z lokówką jest bardzo estetycznie wykonany i stanowi cenny eksponat.

 

Kolejnym cennym zabytkiem jest żelazko gazowe typu „G”. Wykonane jest z żeliwa niklowanego z rączką metalową. W celu nagrzania żelazka zapalany był płomień w podgrzewaczu i ustawiano na nim żelazko w pozycji pionowej. Płomień ogrzewa żelazko od wnętrza, produkty zaś spalania uchodzą dwoma otworami, umieszczonymi w przedniej części żelazka. Dobrze ustawiony płomień na podgrzewaczu, posiadał środek niebiesko – zielony. Płomień gazowy był tak regulowany, aby nie wychodził przez górne otwory żelazka. Prasowanie na gazie zapewniało bezwzględną czystość, wygodę i możność korzystania w każdej chwili z żelazek, dając znaczną oszczędność pracy i kosztów.

 

Następny eksponat to gazomierz miechowy systemu Kromschröder –  znany jako automat na żetony. Zasada ich działania polegała na możliwości przekręcenia mechanizmu otwierającego przepływ gazu dopiero po wrzuceniu: monety lub żetonu. Ilość gazu otrzymana jednokrotnie wynosiła 1 m³, co miało odzwierciedlenie na nominałach żetonów gazowych. W pierwszym okresie użytkowania uruchamiane były głównie za pomocą monet obiegowych o nominale 10 fenigów – co odpowiadało cenie 1 m³ gazu. Specjalne żetony płatnicze do automatów, odbiorcy gazu mogli nabywać w kasie gazowni, po wykorzystaniu ich wybierane były one przez inkasenta i wracały z powrotem do kasy, tak więc żetony gazowe są specyficznym rodzajem pieniądza zastępczego. Pomiar gazu, odbywał się wg. znanej zasady – przez cykliczne napełnienie komór (miechów) o znanej objętości. Gazomierz posiada dwie komory miernicze. Gazomierz wyposażony jest w dwa liczydła zegarowe: główne, duże z możliwością odczytu czterech cyfr (max 9 999) m³ i wskaźnika litrów i liczydła pomocniczego do odczytu stanu wykorzystania żetonów oraz pojemnika (skarbonki) na monety lub żetony.

Jednym z większych eksponatów jest waga towarowa z początku XX w. Służyła, do ważenia materiałów masowych, występujących w obrocie handlowym Zakładu (węgla, koksu, smoły oraz materiałowa budowlanych). Waga, była zainstalowana w specjalnie przygotowanym budynku, wyposażonym w rampę wagową, na której dokonywano pomiaru – ważenia pojazdów transportowych (wozów konnych, przyczep transportowych i samochodów). Rozliczenie dostaw, polegało na ważeniu pojazdu wraz z załadunkiem (waga – brutto), a następnie porównywania z wagą samego pojazdu (wagą – tara), różnica w wyniku, stanowiła wagę – netto, ciężar materiałów.

 

Dużą częścią wystawy są eksponowane piece gazowe. Posiadamy ich kilkanaście, a jednym z nich jest piec gazowy Junkers z końca XIX w. Piec wiszący, stanowił źródło ciepła do przygotowania ciepłej wody użytkowej w sposób przepływowy. Przeznaczony do montażu w łazience z naturalnym (grawitacyjnym) wyciągiem spalin z otwartej komory spalania. Posiada automatykę sterującą pracą pieca jak również możliwość regulacji temperatury wody. Piec gazowy łazienkowy (jednoczerpalny) pozwalał na pobór wody ciepłej z wylewki do wanny lub po przełączeniu zaworu z natrysku zamontowanego bezpośrednio na piecu. Obudowa pieca wykonana z blachy cynkowej ,,ryflowanej” ozdobnie na całej powierzchni z wycięciami w górnej części, palnik główny zamontowany poniżej obudowy nagrzewnicy (wymiennika ciepła). Piec o estetycznym wyglądzie, wykonany bardzo solidnie, oprócz swojej podstawowej funkcji był jednocześnie ozdobą łazienek.

 

Terma gazowa marki Ikom, produkcja Jugosłowiańska. Mały okrągły piec wiszący, stanowił źródło ciepła do przygotowania ciepłej niedużej ilości wody użytkowej w sposób przepływowy. Przeznaczona do montażu bezpośrednio nad zlewem lub umywalką. Terma gazowa, posiada automatykę sterującą pracą pieca jak również możliwość regulacji temperatury wody. Obudowa wykonana z blachy stalowej emaliowanej wraz z czopuchem, palnik główny zamontowany w obudowie nagrzewnicy (wymiennika ciepła). Palnik główny posiada niezawodny palący się płomień dyżurny (świeczkę).Terma posiada estetyczny wygląd i wykonana jest bardzo solidnie.